Laat jouw schriftelijke feedback niet eindigen op het feedbackkerkhof

Het afgelopen halfjaar heb ik regelmatig meegekeken met schriftelijke feedback van docenten. Soms ging het daarbij om feedback bij eindbeoordelingen van een opdracht, vaak om feedback op tussentijdse prestaties van studenten. Veel docenten geven aan dat ze hier veel tijd aan besteden en dat ze twijfels hebben over de impact of het nut van hun werk. Helaas moet ik toegeven dat veel feedback belandt op het feedbackkerkhof[1].

Hoe kan je dan wel effectieve schriftelijke feedback geven zonder daar al te veel tijd mee kwijt te zijn? Ik geef je overwegingen om op voorhand te bepalen of en in welke situaties schriftelijke feedback zinvol is.

Geef alleen feedback als het een bijdrage levert aan het leerproces van de student

Zie summatieve beoordeling en (formatieve) feedback als twee aparte momenten in het leerproces en behandel ze zo ook. Op een summatief moment geef je een boordeling en kijk je of een student de doelen of leeruitkomsten gehaald heeft. Je kijkt terug en de verantwoording van de beoordeling staat centraal. Op een formatief moment geef je feedback want je wilt de student helpen om een volgende stap te zetten in het leerproces. Je geeft aan waar de student nu staat en helpt de student om een verbeterslag te maken.

In de praktijk zie ik dat beide zaken door elkaar lopen. Veel docenten geven bij een summatieve beoordeling feedback en geven op formatieve momenten een oordeel. Beide praktijken zorgen voor veel onnodig werk dat op het feedbackkerkhof belandt.

Geef geen feedback op summatieve momenten

Veel docenten geven bij een summatieve beoordeling uitgebreide feedback in de vorm van tips over hoe studenten iets kunnen verbeteren. Het grote nadeel is dat studenten slechts op het oordeel afgaan en de feedback nauwelijks lezen, laat staan dat ze er iets mee gaan doen. Feedback die gegeven wordt aan het einde van het leerproces draagt weinig tot niets bij aan het leren. Geef daarom alleen feedback als er opvolging is en de student de mogelijkheid heeft om te verbeteren en dit ook kan laten zien. Beperk je dus tot een korte onderbouwing van het oordeel. Zo bespaar je tijd en energie.

Vermijd niveaubepalingen op formatieve momenten

Aan de andere kant zie ik binnen veel opleidingen dat docenten feedback vergezellen van een oordeel in de vorm van een cijfer, een kleur (rood, oranje of rood) of een niveaubepaling (onder niveau, op niveau of boven niveau). Studenten willen weten waar ze staan en ze werken alleen voor cijfers, is de argumentatie. Ook hier speelt hetzelfde euvel als hierboven. Studenten zien het oordeel en lezen de feedback nauwelijks. De functie van feedback gaat verloren en wordt genegeerd. Houd feedback dus gescheiden van summatieve elementen.

Stem je feedback af op je niveaubepaling

Als er binnen jouw opleiding eenmaal gekozen is voor deze opzet dan moet je natuurlijk mee in deze werkwijze. Belangrijk is dan wel om jouw hoeveelheid en soort feedback afhankelijk van het oordeel te geven. Geef je studenten een voldoende of goed beoordeling, volsta sta dan met één- op twee pluspunten gebaseerd op de criteria. Heeft een student een onvoldoende beoordeling formuleer dan ook één of twee ontwikkelpunten aan de hand van de criteria en geef een tip voor verbetering. Op deze manier bespaar je veel werk en tijd en bepaal je de hoeveelheid en soort feedback voor de studenten afhankelijk van waar zij in hun leerproces staan.

Met deze overwegingen in je achterhoofd kun je op voorhand tijd winnen bij je feedbackwerk. In het volgende blog bespreek ik concrete tips die je helpen bij de uitvoering van schriftelijke feedback.

1]De term feedbackkerkhof komt van Naomi Winstone en David Carless uit het boek Designing Effective Feedback Processes in Higher Education uit 2019. Zij spreken van een feedbackkerkhof: alle feedback waar door docenten veel tijd en energie aan is besteed, maar waar studenten niets mee is gedaan, belandt op dit kerkhof.