Feedback die studenten echt doet leren

Je geeft feedback op een schriftelijk product van een student in de vorm van comments bij de tekst waarin je tips geeft voor verbetering. In de volgende versie zie je dat de student vrijwel alleen jouw tips heeft opgevolgd en niet meer dan dat. Wat is het leereffect voor de student wanneer hij alleen routinematig jouw wijzigingen goedkeurt en aanpast?  

Ik kwam een vergelijkbare praktijk tegen bij een opleiding waar wij een professionaliseringstraject rondom feedback zijn gestart. Ik geef je een paar voorbeelden van positieve en negatieve feedback uit de ingevulde beoordelingsformulieren.

• Werk in je mindmap ook met beeld
• Keuzes helder onderbouwd
• Leuke voorbeelden van middelen
• Heel veel tekst

Dit was onder meer de feedback die de studenten konden lezen op het beoordelingsformulier. In hoeverre is deze feedback effectief?

Het mooie aan deze feedback is dat hij in balans is. Er worden zowel twee positieve als twee negatieve punten genoemd. Helaas ontbreekt er ook iets aan de feedback. Ten eerste moet sommige feedback veel concreter geformuleerd worden (waaruit blijkt een heldere onderbouwing?/welke voorbeelden zijn leuk?) waardoor studenten horen welk waarneembaar gedrag zij kunnen bestendigen of veranderen. Een tweede verbetering betreft het noemen van het effect van het gedrag. Bij alle vier de feedbackuitingen ontbreekt dit. Waarom is het noemen van effect van belang? Je laat de studenten dan weten wat de positieve of negatieve gevolgen zijn van hun concrete gedrag. Voorbeeld: ‘jullie onderdeel strategie bevat heel veel tekst en het effect daarvan is dat je als lezer en dus ook de opdrachtgever gaat afhaken en de strategie niet kort en bondig kan samenvatten’.  Doe je dit niet dan gaan studenten soms blindelings of klakkeloos jouw tip of feedback opvolgen maar ze hebben geen idee waarom of ze gaan gissen waarom. ‘Het is de docent die het zegt, dus we doen het maar’.  Het is essentieel om studenten mee te geven waarom je wilt dat ze iets moeten doen of nalaten want dan horen ze het effect van hun gedrag. Als ze dit effect begrijpen wordt er geleerd.

Nog beter is het om studenten zelf naar het effect van hun gedrag te vragen (‘wat denken jullie dat het effect is op de lezer en/of de opdrachtgever bij heel veel tekst?’) waardoor ze zelf moeten gaan nadenken. Dit stimuleert het leren. Je kan het effect ook zelf benoemen en dan de studenten een tip laten formuleren waardoor ze zelf naar oplossingen moeten gaan zoeken. Vervolgens kan jij daarop aansluiten of, als studenten geen idee hebben, zelf met een suggestie komen.

Wil je studenten laten leren van jouw feedback? Check dan in ieder geval jouw feedback op het noemen van het effect. Maar je kan nog veel meer doen. De docent die feedback geeft en de student die de feedback ontvangt is een vrij klassieke invulling van feedback. Het is eenrichtingsverkeer waarbij de feedback meer kennisoverdracht is. Als docent geef je feedback aan de student en deze volgt blindelings jouw voorstellen op. In het kader van leren is echt meer nodig om studenten een volgende stap te laten zetten. Daarover meer in het volgende blog.